Onderhoud Kapitaalgoederen

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

De paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen geeft een dwarsdoorsnede van de begroting. Lasten van onderhoud van kapitaalgoederen kunnen op diverse programma’s voorkomen. Met het onderhoud van kapitaalgoederen is een groot deel van de begroting gemoeid. Daarom zijn voor een helder en volledig overzicht het beleidskader en de hieruit voortvloeiende financiële consequenties van de belangrijkste kapitaalgoederen in deze paragraaf samengevat.

In de openbare ruimte wordt gewoond, gewerkt en gerecreëerd. Voor al die activiteiten zijn kapitaalgoederen nodig. Deze worden als volgt ingedeeld:

  • Infrastructuur (wegen, straten, pleinen, rioleringen, kunstwerken, waterwegen en havens);
  • Voorzieningen (openbaar groen, begraafplaatsen, sportfaciliteiten, verlichting);
  • Gemeentelijk vastgoed (scholen, sportgebouwen, gemeentehuis, welzijn, cultuur etc.).

De gemeenteraad geeft de kaders aan voor de inrichting van het onderhoud en het beoogde onderhoudsniveau voor het openbaar groen, water, riolering, wegen, kunstwerken (bruggen) en gebouwen. Dat kan zij doen in nota’s en beleidsplannen, maar in geval van kleinere wijzigingen ook in deze paragraaf.

Het beleid voor het onderhoud van de kapitaalgoederen is in diverse nota’s verwoord:

  • Bomenbeleidsplan;
  • Nota openbare verlichting;
  • Nota openbare ruimte;
  • Nota bruggenonderhoud;
  • Gemeentelijk verkeers- en vervoersplan;
  • Nota onderhoud gemeentelijke gebouwen;
  • Regionaal Waterplan;
  • Afvalwaterplan/Verbreed gemeentelijk rioleringsplan 2021-2025.

Behalve deze nota’s zijn er diverse beheerplannen voor specifieke onderdelen als wegen, verlichting, bruggen, waterlopen en groen. Dit zijn feitelijk de inventarisaties en uitvoeringsplannen van de verschillende beleidsnota’s en worden door het college vastgesteld.

Bomenbeleidsplan

Terug naar navigatie - Bomenbeleidsplan

De gemeente heeft momenteel 65.000 bomen langs gemeentelijke wegen in het digitale beheerspakket geregistreerd. Daarnaast zijn er nog meer dan 30.000 bomen in parken, coulissen en bospercelen. Kaders voor de bescherming, het behoud en diversiteit van de bomen staan in dit beleidsplan opgenomen.

Nota openbare verlichting

Terug naar navigatie - Nota openbare verlichting

In april 2019 is het beleidsplan openbare verlichting 2019-2023 door de raad vastgesteld. In het plan zijn de beleidskeuzes uitgewerkt naar een vijf jarig uitvoeringsplan. De hoofddoelstellingen betreffen: energiebesparing op stroomverbruik, vervanging verouderde installaties en masten, toepassen dynamische verlichtingssystemen, reductie van lichtvervuiling en inzichtelijker maken van exploitatiekosten.

Nota openbare ruimte

Terug naar navigatie - Nota openbare ruimte

De nota openbare ruimte (NOR) is in september 2020 door de raad vastgesteld. De NOR bevat de kaders van de verschillende disciplines (groen, wegen, bruggen, oevers, etc.) en is bedoeld om een integraal beeld te geven van de kaders voor het beheer- en onderhoud van de objecten in de openbare ruimte. Op basis van meldingen en weginspecties wordt jaarlijks een selectie gemaakt van wegen, wandel- en fietspaden die voor onderhoud in aanmerking komen. Binnen de beschikbaar gestelde budgetten zullen we zo goed mogelijk uitvoering geven aan de maatregelen. Dit kan op onderdelen leiden tot herprioritering.

Nota bruggenonderhoud

Terug naar navigatie - Nota bruggenonderhoud

Eind 2021 wordt de nota bruggenonderhoud ter besluitvorming aan de gemeenteraad voorgelegd. Op basis van meldingen en bruginspecties wordt jaarlijks een selectie gemaakt van bruggen die voor onderhoud in aanmerking komen. De bruggen in slechte staat en bruggen op strategisch belangrijk plekken die onderhoud nodig hebben, krijgen de grootste prioriteit. De meeste bruggen bevinden zich in een matig tot redelijke staat van onderhoud. Binnen de beschikbaar gestelde budgetten willen we zo goed mogelijk uitvoering geven aan de maatregelen. Dit kan op onderdelen leiden tot herprioritering. In de begroting is geen rekening gehouden met vervanging van bruggen.

Gemeentelijk verkeers- en vervoersplan

Terug naar navigatie - Gemeentelijk verkeers- en vervoersplan

In juni 2021 is het gemeentelijk verkeers- en vervoersplan (GVVP) door de raad vastgesteld. In het GVVP staan de kaders opgenomen hoe de gemeente met bepaalde keuzes omgaat zoals zonebeleid, bebording, belijning, etc. Een belangrijk onderdeel van het GVVP is het risico gestuurd aanpakken van gevaarlijke knelpunten in de openbare ruimte. In 2022 wordt de top 5 van gevaarlijke punten aangepakt.

Nota onderhoud gemeentelijke gebouwen

Terug naar navigatie - Nota onderhoud gemeentelijke gebouwen

In de ‘Nota Onderhoud Gemeentelijke Gebouwen Westerwolde’ is al het groot- en planmatig onderhoud opgenomen voor alle gemeentelijke gebouwen. Ook wordt hierin de landelijke verduurzamingsopgave opgenomen dat van toepassing is op gemeentelijke gebouwen (minimaal label C in 2023 en minimaal label A in 2030). Alle gemeentelijke gebouwen worden daarmee opgenomen in een voorziening.

Regionaal Waterplan

Terug naar navigatie - Regionaal Waterplan

In 2019 is samen met gemeenten in Groningen en Drenthe een nieuw bestuurlijk Waterakkoord gesloten. Afgeleid daarvan is in 2020 een regionaal waterplan opgesteld voor de gemeenten in Oost-Groningen samen met het Waterschap met een looptijd tot en met 2025. Daarvan afgeleid is in Westerwolde eind 2020 een eigen verbreed gemeentelijk rioleringsplan (vGRP) door de raad vastgesteld.

Verbreed gemeentelijk rioleringsplan 2021-2025

Terug naar navigatie - Verbreed gemeentelijk rioleringsplan 2021-2025

Het verbreed gemeentelijk rioleringsplan 2021-2025 is in december 2020 door de raad vastgesteld en heeft een looptijd tot en met 2025. De reiniging en inspecties die in 2021 zullen worden afgerond leiden tot een uitvoeringsplan van vijf jaar. De eerste jaarschijf zal in 2022 worden uitgevoerd. Met name het renoveren en eventueel vervangen van slechte delen van het vrijvervalriool staat op de planning. Het telemetrie systeem is vernieuwd en de gegevens die daarmee worden verzameld geven een goed beeld van de werking van ons rioolstelsel. Ook is er een netwerk van waterpeilbuizen aangelegd om het grondwater te meten om maatregelen in het kader van de klimaatverandering te kunnen nemen.

Vervangingsinvesteringen in tractiemiddelen

Terug naar navigatie - Vervangingsinvesteringen in tractiemiddelen

Team openbare werken beschikt over een hoeveelheid materieel (voertuigen, tractie, werkmaterieel en gereedschappen) wat wordt ingezet bij het uitvoeren van beheer- en onderhoudstaken in de openbare ruimte. Om ook in de toekomst het wagen-en machinepark voor de buitendienst adequaat op peil te houden en de bijbehorende kosten in beeld te brengen, is de gemeente begonnen met het opstellen van een meerjarig vervangingsplan. De te verwachten noodzakelijke investeringen op basis van leeftijd, inzet en technische onderhoudstoestand van het materieel worden hierin aangegeven. Dit plan is nog niet gereed.

Alle tractiemiddelen bereiken op een gegeven moment een punt waarop ze vervangen moeten worden, omdat de reparaties en onderhoudskosten te hoog worden, de dienstverlening niet meer kan worden gegarandeerd of bepaalde taken niet meer kunnen worden uitgevoerd. Omdat op dit moment een gedeelte van het materieel sterk verouderd en/of versleten is, kan de vervanging ervan niet meer wachten totdat het meerjarig vervangingsplan vastgesteld is. Sinds enkele jaren worden kapitaallasten van tractiemiddelen die zijn afgeschreven gereserveerd, totdat herinvestering plaatsvindt (MIP 1931). Van tractiemiddelen die daarvóór al waren afgeschreven, maar die nog niet zijn vervangen, zijn de kapitaallasten vrijgevallen ten gunste van het begrotingsresultaat. Bij herinvestering moeten er dus nieuwe middelen beschikbaar komen. Daarnaast zijn de wel beschikbare middelen in sommige gevallen onvoldoende omdat de aanschafprijzen in de loop van de jaren fors zijn gestegen. Omdat het niet gaat om uitbreiding van het wagen- en machinepark maar om vervanging, horen deze kosten niet thuis in het MIP, maar in de begroting. Het gaat in totaal om een bedrag van € 29.000 wat extra voor kapitaallasten in de begroting is opgenomen.

De volgende vervoermiddelen en machines moeten urgent worden vervangen:

  1. 3 x Opel Vivaro
    De onderhoudskosten van deze voertuigen uit 2008 zijn erg hoog. Daarnaast betaalt de gemeente, vanwege de leeftijd, voor deze auto’s fijnstofbelasting omdat ze niet meer voldoen aan de gestelde milieueisen. Zonder deze bedrijfswagens heeft de buitendienst onvoldoende ‘transportmogelijkheden’, kan zij niet efficiënt haar taken uitvoeren en adequaat reageren op meldingen en storingen. Er wordt voorgesteld hiervoor een investeringskrediet van 3 x € 40.000 = € 120.000 beschikbaar te stellen. Deze voertuigen waren al afgeschreven toen werd begonnen met het reserveren van vrijvallende kapitaallasten. De extra kapitaallasten ad. € 12.300 per jaar (afschrijving in 10 jaar, restwaarde € 1.000 per voertuig) zijn nu in de begroting opgenomen.
  2. Vrachtwagen – Westerwolde Zuid
    Deze wagen is boekhoudkundig nog niet afgeschreven doordat in het verleden een te lange afschrijvingstermijn is gehanteerd. Hij is technisch echter wel afgeschreven. De gemeente staat voor hoge reparatiekosten vanwege slijtage. De vrachtwagen is op dit moment een onstabiele factor in de uitvoering van de gemeentelijke taken in het groen, bermen, sloten en wegen. Ook de gladheidbestrijding wordt problematisch. Wij moeten er rekening mee houden dat tijdens de winter kosten gemaakt moeten worden voor het extra inhuren van vrachtwagens met strooiers. Ondanks dat deze vrachtwagen boekhoudkundig nog niet is afgeschreven stellen wij voor deze vervroegd te vervangen en hiervoor een investeringskrediet van € 260.000 beschikbaar te stellen. De kapitaallasten bedragen € 26.000 per jaar (afschrijving in 10 jaar, restwaarde € 13.000). Omdat wij verwachten dat de inruil kan plaatsvinden tegen de boekwaarde, zal er geen sprake zijn van boekverlies en kunnen de kapitaallasten van de oude vrachtauto worden ingezet ter gedeeltelijke dekking van de nieuwe kapitaallasten. Omdat de beschikbare kapitaallasten onvoldoende zijn, is er € 5.700 extra in de begroting opgenomen.
  3. 2 getrokken zoutstrooiers en 3 x opzetstrooiers
    De zoutstrooiers zijn technisch afgeschreven. Aan het begin van het strooiseizoen moeten hoge kosten gemaakt worden om de strooiers weer ‘op te lappen’. Worden deze niet vervangen dan is de continuïteit in de gladheidbestrijding niet te garanderen, met mogelijk als gevolg dat delen van de gemeente niet op tijd gestrooid kunnen worden. Wij stellen voor een investeringskrediet beschikbaar te stellen van
    € 220.000, te weten 2 x € 35.000 voor de getrokken zoutstrooiers en 3 x € 50.000 voor de opzetstrooiers. De kapitaallasten bedragen € 23.100. Voor een deel van de vervanging zijn vrijgevallen kapitaallasten beschikbaar, maar voor een deel ook niet omdat deze strooiers al eerder boekhoudkundig waren afgeschreven. Er is € 11.000 extra in de begroting opgenomen.
  Lasten kapitaalgoederen
Programma's 2022 2023 2024 2025
1 Veiligheid 3.545 3.545 3.545 3.545
2 Openbaar gebied 589.934 499.189 513.306 461.621
3 Bedrijvigheid en duurzaamheid 6.521 6.521 6.521 6.521
4 Onderwijs 964.658 939.425 919.122 895.988
5 Sport, cultuur en recreatie 315.420 315.420 270.063 333.489
6 Sociaal domein 141.365 141.365 141.255 137.946
7 Milieu en gezondheid 712.260 711.326 680.753 628.064
8 Wonen 72.257 72.257 72.257 72.257
9 Inwoners en bestuur 3.017 3.017 3.017 3.017
10 Algemene dekkingsmiddelen -221.104 -215.104 -209.104 -203.104
11 Overhead 46.888 38.193 18.355 13.913
12 VPB 0 0 0 0
13 Onvoorzien 0 0 0 0
Activa indirecte producten 0 0 0 0
2.634.762 2.515.154 2.419.090 2.353.258
       
Kapitaallasten Staat van activa 2.634.762 2.515.154 2.419.090 2.353.258
Waarvan gedekt door reserve -315.253 -332.403 -302.298 -367.303
Totaal 2.319.509 2.182.751 2.116.792 1.985.955